Islandia Gospodarka: PKB, kryzys finansowy, bankructwo

Gospodarka Islandii z powodzeniem przetrwała suwerenne bankructwo i upadek rządu. Jednak odbicie gospodarcze napędzane przez turystykę może ponownie przegrzać gospodarkę. To dlatego, że mała gospodarka wyspowa jest podatna na cykl koniunkturalny.

W 2017 r. Produkt krajowy brutto Islandii wyniósł 17,6 mld USD. Ponieważ kraj ma tylko 339,700 osób, co przekłada się na bogaty 51 100 USD produktu krajowego brutto na mieszkańca. To mniej niż 59,500 USD na mieszkańca w Stanach Zjednoczonych, ale wyższe niż w Kanadzie o 48 100 USD.

Tempo wzrostu PKB Islandii wyniosło 5,5 proc. To znacznie szybciej niż zdrowe tempo wzrostu rzędu 2-3 procent.

Gospodarka Islandii zawsze polegała na rybołówstwie i wytopie aluminium. Przemysł rybny zapewnia 12 procent PKB. Jest podatny na upadające globalne zasoby ryb. Spadek jest spowodowany przełowieniem i zmianami klimatycznymi.

Turystyka stała się dużym wkładem w gospodarkę po erupcji wulkanu Eyjafjallajökull w 2010 roku. W 2016 roku liczba turystów była 4,5 razy większa niż populacja kraju.

Islandzki kryzys finansowy i jego przyczyny

W październiku 2008 r. Islandia znacjonalizowała swoje trzy największe banki. Kaupthing Bank, Landsbanki i Glitnir Bank nie wywiązały się z 62 miliardów dolarów zadłużenia zagranicznego. Załamanie banków wysłało zagranicznych inwestorów z Islandii. To spowodowało spadek o 50 procent w ciągu tygodnia. Rynek akcji spadł o 95 procent. Prawie każda firma na Islandii zbankrutowała. Ceny mieszkań spadły, a koszty kredytu hipotecznego podwoiły się.

Oto, w jaki sposób banki Islandii stworzyły kryzys. Po pierwsze, zwabili depozyty z Holandii i Wielkiej Brytanii, oferując 15 procent stóp procentowych. Mogłyby oferować te stawki, ponieważ wartość islandzkiej waluty, czyli korony, była wysoka. Stała się ważną walutą handlową. To zwiększyło jego wartość o 900 procent w latach 1994-2008.

To także stworzyło inflację. Ceny mieszkań wzrosły. W latach 2003-2004 giełda w Islandii wzrosła o 900 procent. W 2006 r. Przeciętny Islandczyk był o 300 procent bogatszy niż w 2003 r. Wielu Islandczyków dodało drugie kredyty hipoteczne, korzystając z tanich walut obcych.

Banki wykorzystały 100 miliardów dolarów na depozyty do inwestowania w zagraniczne firmy, nieruchomości, a nawet drużyny piłkarskie. Kwota ta obniżyła wartość PKB Islandii z 2008 roku o 14 miliardów dolarów.

Następnie globalny kryzys finansowy z 2008 r. Zamknął pożyczki bankowe. Podobnie jak banki amerykańskie Bear Stearns i Washington Mutual, banki islandzkie zbankrutowały. Rząd nie mógł ich ratować, ponieważ nie miał pieniędzy. Zamiast być zbyt dużym, by upaść, były zbyt duże, by je uratować. W rezultacie załamanie finansowe tych banków obniżyło gospodarkę kraju.

Premier Geir Haarde i minister spraw zagranicznych Ingibjorg Gialadottir wynegocjowali z Międzynarodowym Funduszem Walutowym pomoc finansową o wartości 2,1 miliarda dolarów, aby utrzymać rząd na powierzchni. Islandia zwróciła się do swoich sąsiadów, Luksemburga, Belgii i Zjednoczonego Królestwa, o ubezpieczenie depozytów bankowych swoich oddziałów w swoich krajach.

Rząd załamał się

Załamująca się gospodarka Islandii spowodowała upadek rządu w styczniu 2009 r. Niepowodzenie nastąpiło, ponieważ premier Haarde zrezygnował z powodu raka. Partia mniejszości nalegała, aby jeden z jej członków obsadził stanowisko. Haarde poprosił Gialadottira o stanowisko. Sekretarz handlu Bjorgvin Sigurdsson zrezygnował z powodu stresu związanego z bankructwem. Protestujący wyszli na ulice w odpowiedzi na gwałtowny wzrost bezrobocia i wzrost cen spowodowany bankructwem.

Wpływ na globalny kryzys finansowy

Islandzka zapaść gospodarcza dotknęła resztę Europy. To dlatego, że banki w Islandii rozszerzyły swoje usługi detaliczne w Europie. Zainwestowali również w zagraniczne firmy. Islandzka Baugur była największą prywatną firmą w Wielkiej Brytanii. Icesave, internetowy oddział Landsbanki, wycofał się w czasie kryzysu. To dotknęło deponentów w całej Europie.

Ponieważ rząd nie był w stanie utrzymać wartości korony, wielu zasugerowało, aby Islandia przystąpiła do Unii Europejskiej i przyjęła euro jako swoją walutę. Islandia jest już członkiem Europejskiego Obszaru Gospodarczego, stowarzyszenia handlowego, które przestrzega wielu przepisów UE. Ale przemysł rybny Islandii jest przeciwny. Kłócił się z krajami europejskimi o prawa do połowów.

Jak odzyskał Islandię

W lutym 2009 r. Wyborcy wybrali Johanna Sigurdardottir i jej koalicję.Zablokowała kapitał przed opuszczeniem kraju. Podniosła podatki. Ale ona także utrzymywała usługi socjalne i zapewniała zadłużenie posiadaczom hipoteki. Zabroniła obywatelom kupowania obcej waluty lub zagranicznych akcji.

W rezultacie ludzie inwestowali w lokalne firmy, w tym nieruchomości i fundusze private equity. Turystyka zyskiwała na popularności, gdy ceny lokalne spadły dzięki niskiemu kursowi wymiany walut. Po erupcjach wulkanicznych w 2010 i 2011 roku nastąpił dalszy wzrost.